Βιοποικιλότητα

Επαφες

Στο πλαίσιο των προσπαθειών μας ώστε να διατηρήσουμε τη Βιοποικιλότητα, είμαστε σε συχνή επαφή με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης αλλά και επίσης, για παράδειγμα, με συναδέλφους από το Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Βόννης, στη Γερμανία.

Αστερουσια: Άνθρωπος & Βιόσφαιρα

Μέσω αυτών των επαφών ανακαλύψαμε ότι έχει υποβληθεί μία αίτηση προκειμένου ολόκληρος ο ορεινος ογκος των Αστερουσίων να ενσωματωθεί στο πρόγραμμα «Άνθρωπος & Βιόσφαιρα» της UNESCO. Ο Λισταρος βρισκεται ακριβως πανω στο οριο της λεγομενης μεταβατικης ζωνης. Η αίτηση που ήταν κεντρικά συντονισμένη στην Αθήνα ήταν επιτυχής. Το διοικητικό συμβούλιο ειχε στείλει μία επιστολή υποστήριξης στο συντονιστη του προγράμματος στην Αθήνα το Μάρτιο 2020.

Παρακολούθηση Βιοποικιλότητας Εντόμων

Τον Απριλιο του 2021 και σε στενή συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Παν/μίου Κρήτης (ΜΦΙΚ), το Ινστιτούτο Θεωρητικών Σπουδών της Χαϊδελβέργης, το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καρλσρούης, το Μουσείο Ζωολογικής Έρευνας Alexander König στη Βόννη και την Εντομολογική Εταιρεία του Κρέφελντ, ξεκίνησαμε ένα ερευνητικό πρόγραμμα πολιτων για τη βιοποικιλότητα της πανίδας των εντόμων στο χωριό μας.

Τα έντομα στο σύνολό τους συνιστούν το κρισιμότερο κομμάτι της πανίδας στα οικοσυστήματα. Εχοντας καταγράψει πάνω από 1,5 εκατομμύριο είδη εντόμων παγκόσμια, γνωρίζουμε πως τα έντομα επικονιάζουν άνθη προάγοντας την επιβίωση και εξέλιξη του φυτικού βασιλείου. Οι μέλισσες, οι σφήκες, οι πεταλούδες, πολλές μύγες, κουνούπια, σκαθάρια, βρωμούσες και μυρμήγκια επικονιάζουν χιλιάδες είδη ανθοφόρων φυτών. Τα έντομα ελέγχουν τους πληθυσμούς άλλων ζώων και φυτών, αερίζουν τα εδάφη, ενώ πολλά από αυτά τρέφονται με νεκρή βιομάζα (νεκρά ζώα ή πεσμένα δέντρα) ανακυκλώνοντας τα θρεπτικά συστατικά πίσω στο έδαφος, βοηθώντας παράλληλα στη δημιουργία του ίδιου του εδαφικού ορίζοντα. Πολλά σκαθάρια και μυρμήγκια σκάβουν σήραγγες και δημιουργώντας κανάλια νερού, ωφελούν και πάλι έμμεσα τα φυτά. Πολλά είδη εντόμων ωφελούν τις ανθρώπινες κοινωνίες άμεσα, παράγοντας μέλι, μετάξι, κερί, κλπ., ενώ οι εφαρμογές που σχετίζονται με τον κόσμο των εντόμων στην Ιατρική και άλλες θετικές επιστήμες, πολλαπλασιάζονται καθημερινά. Τέλος, η εξαφάνιση των εντόμων μπορεί επίσης να προκαλέσει σημαντική οικονομική ζημιά, καθώς οδηγεί στην μείωση της επικονίασης σε φυτείες οπωρολαχανικών.

Συνοψίζοντας με την λακωνική και εύστοχη ρήση του E. O. Wilson: «αν ολόκληρη η ανθρωπότητα εξαφανιζόταν, ο κόσμος πολύ σύντομα θα επέστρεφε πίσω στην πλούσια κατάσταση ισορροπίας που υπήρχε πριν από δέκα χιλιάδες χρόνια. Αν τα έντομα εξαφανιστούν, το περιβάλλον θα καταρρεύσει στο χάος».

Θα ληφθούν δείγματα ιπτάμενων εντόμων μέσω των λεγόμενων παγίδων Malaise (βλ. βιντεο παρακατω) και η βιοποικιλότητα θα αξιολογηθεί μέσω προσδιορισμού αλληλουχιών DNA και υπολογιστικών τεχνικών.

Στοχος μας ειναι να μάθουμε περισσότερα σχετικά με την άγνωστη βιοποικιλότητα των εντόμων στα Αστερούσια. Επιπλέον, ένα τέτοιο επιστημονικό έργο πολιτών μπορεί να βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία της βιοποικιλότητας των εντόμων στην δυτική Μεσσαρά.

Θεωρούμε οτι η ανοιχτή πρόσκληση σε όλα τα δημοτικά σχολεία του Δήμου Φαιστού να έρθουν και να επισκεφθούν τις παγίδες και να μάθουν περισσότερα για το έργο, ένα μεγάλο πλεονέκτημα αυτού του προγράμματος.

Οι επισκέψεις στις παγίδες για τα σχολεία μπορούν να κανονιστούν μέσω email: email